Basic HTML Version
130
Eğitimde Farklılıklara Saygı ve Uygulamaları
Çocuklara yönelik eğitim materyalleri geliştirmeden önce, 2011 yılında 7-15
yaşındaki çocuklarla bir araştırma yürütüldü ve araştırma
bulgularından hareketle
iki farklı yaş grubuna uygun olarak öğrenim materyalleri (oyunlar) geliştirildi.
Araştırmanın amacı; ilköğretim dönemindeki (7-15 yaş) çocukların toplumsal cinsiyet
algılarındaki kalıpyargıları, gündelik yaşam deneyimleri üzerinden ortaya çıkarmak
ve bu kalıpyargıların kökenlerine yönelik farkındalıklarını belirleyerek hangi nokta-
larda esneyebilme olasılığı taşıdıklarını araştırmaktı. Araştırma Eyüp’te bir
ilköğretim okulu’nda gerçekleştirildi. Araştırma kapsamında odak grup görüşmesi ve
gözlem yöntemi ile dört ayrı yaş grubu (1.- 2.sınıf, 3.- 4. sınıf, 5.- 6. sınıf ve 7.- 8. sınıf
öğrencileri) ile 3 farklı grup (sadece kız, sadece oğlan ve karma gruplar) olarak
çalışıldı. 33 kız, 33 oğlan olmak üzere toplam 66 çocuk ile araştırma yürütüldü.
Çocuklara ek olarak 3 kadın ve 3 erkek öğretmenin yer aldığı öğretmen odak
görüşmesi yapıldı.
Odak görüşmeler üç mekan (okul – ev - sokak) çerçevesinde; aşağıdaki kategoriler
üzerinden ilerledi:
- kız/erkek olmak
- ideal kadın /erkek özellikleri
- ev içi ilişkileri - cinsiyetçi işbölümü
- çalışma / meslek tercihleri
- oyun / boş zaman etkinlikleri
- okul içi davranışlar ve öğretmenle ilişkiler
- akranlarla / sevgililerle ilişkiler
Araştırma sonucunda; üç farklı yaş grubu için toplumsal cinsiyet algısı ve esneme
noktaları konusunda farklılıklar görüldü.
7-8 yaş: BEN GÖRDÜM!
7-8 yaş grubu çocuklarda cinsiyet ayrımı ve cinsiyetçi işbölümü doğal ve kesin. Eğer
kendi hayatlarında, televizyonda veya ders kitaplarında bu kalıpların dışında farklı
örneklerle karşılaşıyorlarsa ‘ben gördüm’ diyorlar ve keskin ifadeler değişebiliyor.
Cinsiyetçi iş bölümü keskin olmasına rağmen kadın ve erkeklerin yaptıkları iş üzerin-
den hiyerarşik bir bakış açısı yok. Yani erkeklerin yaptıkları kadınların yaptıklarından
daha değerli gibi düşünülmüyor.
9-10 yaş: HER ŞEY OLUR!
Yaş büyüdükçe kesinlik yerini daha esnek bir bakış açısına bırakıyor. Ancak yaş
büyüdükçe kadınlık ve erkeklik arasındaki değer farkında bir değişim oluyor ve
hiyerarşik algı artıyor. Bu yaş grubu en esnek yaklaşıma sahip olan grup olarak
gözüküyor.
1